10.34616/23.20.028
Bąk, Hubert
Hubert
Bąk
https://orcid.org/0000-0003-4269-5528
Nicolaus Copernicus University
Gaca, Andrzej
Andrzej
Gaca
https://orcid.org/0000-0001-5051-3486
Nicolaus Copernicus University
Håndfæstning z 29 lipca 1282 roku i jego znaczenie dla rozwoju duńskiego parlamentaryzmu
Håndfæstning of July 29, 1282 and its importance for development of Danish parliamentarism
E-Wydawnictwo. Prawnicza i Ekonomiczna Biblioteka Cyfrowa. Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii Uniwersytetu Wrocławskiego
2020
ScholarlyArticle
W roku 1660 doszło do kasacji håndfæstning podpisanego i zaprzysiężonego przez Fryderyka III w związku z objęciem przez niego tronu duńskiego w roku 1648. Anulowanie postanowień owego aktu było wynikiem zasadniczych zmian ustrojowych, które doprowadziły do ukształtowania się rządów absolutnych w Królestwie w latach 60. XVII w. Tego typu akty występowały w Danii od połowy XIII w. Szczególne znaczenie, zwłaszcza dla rozwoju duńskiego parlamentaryzmu, miał håndfæstning wystawiony przez króla Eryka V Glippinga pod presją rodzimego możnowładztwa w 1282 r. Dokument ten, nazywany w historiografii „pierwszą duńską konstytucją”, ukonstytuował istnienie Danehof określanego przez historyków feudalnym duńskim parlamentem. Moment ten poczytuje się za początek dziejów parlamentaryzmu i rządów przedstawicielskich w Królestwie Danii. Wydając ten wyjątkowy akt, monarcha zobowiązał się po raz pierwszy w historii tego państwa do corocznego zwoływania o stałej porze zgromadzenia zwanego Hof – będącego reprezentacją możnowładztwa duchownego i świeckiego.
In 1660, håndfæstning, signed and sworn by Frederick III, was revoked by reason of his assumption of the Danish throne in 1648. The annulment of the provisions of this act was the result of fundamental changes in the political system that led to the formation of absolutism in the Kingdom in the 1660s. These kind of acts used to occur in Denmark since the mid-thirteenth century. Special importance, especially for the development of Danish parliamentarism, was håndfæstning issued by King Eric V Glipping under the pressure of native nobility in 1282. This document, called in historiography Denmark’s first constitution constituted the existence of Danehof, determined by historians by the feudal Danish parliament. This moment consider as the beginning of the history of parliamentarism and representative rule in the Kingdom of Denmark. By issuing this exceptional act, the monarch committed himself the first time in the history of Denmark to convene annually at a fixed time the assembly called Hof - which was a representation of magnates.