10.17026/DANS-24Z-NXFB
I. van der Velde
(De Steekproef)
Cellemuiden, Hasselt, Gemeente Zwartewaterland (Ov.). Een Archeologisch Bureauonderzoek.
DANS Data Station Archaeology
2018
Door De Steekproef bv is een archeologisch bureauonderzoek uitgevoerd naar een plangebied bij Cellemuiden te Hasselt, gemeente Zwartewaterland, provincie Overijssel. Zie Figuur 1 voor de ligging van het onderzoeksgebied. De aanleiding voor het onderzoek is de geplande ontwikkeling van het plangebied en de bouw van circa 20 nieuwe woningen. Een definitief ontwerp hiervoor bestaat nog niet. Ten behoeve van het aanleggen van funderingen voor de woningen, het aanplanten van bomen en het aanleggen van nieuwe waterlopen/sloten en wegen is graafwerk nodig waarvan de precieze diepte en omvang op het moment van dit onderzoek nog niet bekend is. Het graafwerk betekent mogelijk een bedreiging voor archeologische waarden. Het doel van het onderzoek is om vast te stellen wat de kans is op de aanwezigheid van archeologische waarden en een archeologisch verwachtingsmodel op te stellen van het gebied aan de hand van beschikbare fysisch-geografische, archeologische en historisch-geografische informatie. Tijdens het neolithicum ontwikkelde zich in de omgeving van en ter plaatse van het onderzoeksgebied een uitgestrekt veenmoeras. In de middeleeuwen breidde het rond het begin van de jaartelling gevormde Flevomeer zich uit tot het Almere, waarbij de uitmonding van het Zwartewater zich rond 800 nC ontwikkelde tot een estuarium. In de 14e eeuw werd rond dit estuarium een dijk aangelegd die langs het onderzoeksgebied loopt en heden ten dage nog steeds de scheidslijn vormt tussen het onderzoeksgebied en het Zwartewater. Tijdens de middeleeuwen en de nieuwe tijd is er sprake geweest van bewoning op de huisterp in het onderzoeksgebied maar ook op andere huisterpen in de directe omgeving. Ook kan er sprake zijn van middeleeuwse bewoningssporen op het kleidek, langs de dijk die in oorsprong uit de 14e eeuw stamt en die van origine tot circa 1893 (topotijdreis) ten zuiden van de terp en ten noorden van kavel G49 doorliep (zie Figuur 12). Daarnaast kunnen er 19e eeuwse bewoningsresten en een dijkrestant worden aangetroffen. In het bestemmingsplan van de gemeente Zwartewaterland valt het merendeel van het onderzoeksgebied onder Buitengebied Hasselt (zie Figuur 12; witte delen). Op de gemeentelijke verwachtingskaart heeft de terp in het noordelijk deelgebied een trefkans van 90% op archeologie. In het zuidelijk deelgebied ligt langs de noordelijke grens een zone met een trefkans van 50% op archeologie. De rest van het plangebied heeft geen archeologische trefkans. De bureaustudie bevestigt deze verwachtingen. advies door senior KNA-archeoloog en senior KNA-prospector drs. C. Schamp Indien men over wil gaan tot de optie van het uitbreiden van de laat middeleeuwse terp moet de bevoegde overheid de afweging maken of men de cultuurhistorische waarde, deels bestaande uit de oorspronkelijke vorm van de terp, wel wil aantasten. De begrenzing van deze terp in het noordelijk deelgebied is in de advieskaart Figuur 14 te zien. Deze is gebaseerd op de gemeentelijke archeologische verwachtingskaart. Archeologisch gezien is deze terp een terrein van hoge archeologische waarde. Indien op deze terp bodemingrepen plaats gaan vinden dan dienen deze te geschieden onder archeologische begeleiding. Een dergelijke begeleiding dient te worden uitgevoerd door een daartoe gecertificeerd bedrijf volgens een vooraf door de gemeente Zwartewaterland goedgekeurd Programma van Eisen. Ook in zuidelijk deelgebied, langs de noordoostelijke grens, is de kans op het aantreffen van archeologische waarden reëel. Bij eventuele graafwerkzaamheden groter dan 100 m2 én dieper dan 50 cm langs de noordgrens van het zuidelijk deelgebied dient eerst archeologisch vervolgonderzoek te worden uitgevoerd in de vorm van een inventariserend booronderzoek. Indien de plannen worden aangepast zodat de archeologie wordt ontzien (in de rode delen in Figuur 14) wordt er geen vervolgadvies gegeven. Voor de rest van het plangebied kan de archeologische verwachting op basis van deze bureaustudie op laag worden gesteld en wordt geen vervolgonderzoek geadviseerd. Het is aan de bevoegde overheid de gemeente Zwartewaterland om een besluit te nemen of zij dit advies volgt.
De Steekproef
(De Steekproef bv)